مرغ بومی یکی از منابع مهم تأمین گوشت سفید و تخممرغ در ایران است. این نوع مرغ با شرایط آبوهوایی و محیطی مختلف سازگاری دارد و میتواند با خوراکهای متنوعی تغذیه شود. تغذیه مرغ پرورشی بومی یکی از عوامل مهم در افزایش تولید، بهبود سلامت و کیفیت گوشت و تخممرغ است. در ادامه، نکات کلیدی درباره تغذیه این نوع مرغها آورده شده است.
مرغهای بومی نیازهای خاصی دارند که باید بر اساس سن، وزن، سطح فعالیت و هدف پرورش (تخمگذاری یا گوشتگیری) تنظیم شود. این نیازها شامل پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامینها و مواد معدنی است.
مرغهای بومی معمولاً در محیط آزاد زندگی میکنند و از منابع طبیعی مانند علفها، حشرات، دانههای گیاهی و سبزیجات استفاده میکنند. این منابع طبیعی نقش مهمی در تامین بخشی از نیازهای غذایی آنها دارند.
برای بهبود رشد و تولید، ممکن است نیاز به افزودن مکملهایی مانند کنسانترههای غنی از پروتئین (مثل دانههای روغنی یا پودر ماهی)، مواد معدنی (کلسیم، فسفر) و ویتامینها باشد. این مکملها باید بر اساس نیازهای خاص هر دوره مصرف شوند.
توازن در مصرف مواد مغذی اهمیت زیادی دارد تا از بروز بیماریها جلوگیری شود و عملکرد مطلوب حاصل گردد. مثلا کمبود پروتئین میتواند منجر به کاهش رشد و تخمگذاری شود.
در سیستمهای سنتی، غالباً مرغها با غذای آزاد تغذیه میشوند که هزینه پایین دارد اما کنترل دقیق بر میزان مصرف ندارند. در سیستمهای نیمهصنعتی یا صنعتی، استفاده از جیرههای مخصوص با ترکیبات مشخص رایج است.
تغذیه مناسب نه تنها باعث افزایش وزن و تعداد تخممرغ میشود بلکه کیفیت گوشت و رنگ زرده تخممرغ را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
آب آشامیدنی تمیز و کافی باید همیشه در دسترس باشد.
جلوگیری از مصرف غذاهای فاسد یا آلوده برای پیشگیری از بیماریها.
رعایت زمانبندی مناسب برای تغذیه (مثلاً چند وعده در روز).
در مجموع، توجه به نیازهای خاص مرغ بومی، استفاده از منابع طبیعی همراه با مکملهای مناسب و رعایت تعادل غذایی کلید موفقیت در پرورش مرغ بومی است. این رویکرد باعث افزایش بهرهوری اقتصادی و حفظ سلامت حیوانات میشود.